Door de brouwerij zelf geleverd
COVID-19 en de opkomst van de Crowler
Dat de coronacrisis een hoop ongein met zich meebrengt behoeft geen uitleg. Daar ga ik verder dan ook geen woorden aan vuil maken. Maar wat dat minuscuul kleine aliën-uitziende virusje ook onbedoeld met zich meebrengt is ondernemerschap, creativiteit en vernieuwing. Zijn we in Nederland net een beetje gewend geraakt aan kwaliteitsbier in blik, komt het volgende hot item in aluminium alweer aankloppen: de Crowler. ‘De wat…? De Growler? Is dat niet zo’n glazen fles die wordt gevuld met tapbier?!’ Eeeuuh….nee, nou ja, bijna!
De Growler
Een Growler is een roestvrij stalen of glazen container om bier vanuit fust in te vervoeren naar huis of het park. Dus zo van de kroeg, taproom of hippe slijterij in je tas om elders te kunnen genieten van vers getapt bier. De aluminium variant, de Crowler, is in 2 maanden tijd vanuit het ‘niets’ niet meer weg te denken uit het Nederlandse bierlandschap. Je zou kunnen denken dat dit een nieuwe uitvinding is van wellicht wat hippe bebaarde brouwers uit Amerika, maar niets is minder waar.
De historie van de Growler
Bier kopen per 24 flesjes in een groen kratje om thuis van te genieten, is pas sinds de komst van rubber en de kroonkurk mogelijk. In Nederland was de Phoenixbrouwerij uit Amersfoort rond 1925 de eerste brouwerij in Nederland die flessenbier ging verkopen. Voor die tijd dronk je bier alleen in de kroeg, met uitzondering van de growler.
Het verplaatsen van bier om elders te drinken is niet iets van de laatste tijd, dat gaat al wat eeuwen mee. Aan het einde van de 19e eeuw was ‘to rush the Growler’ een veelgebruikte term in New York City. Dit hield in dat een container (meestal een emmer) naar de lokale bar werd gebracht om gevuld te worden met bier van de tap. Dit taakje was voornamelijk toebedeeld aan kinderen. Zij moesten de metalen emmer met bier naar hun hardwerkende vaders brengen, om de lunch mee weg te spoelen of z’n dorst te lessen na een lange dag hard werken.
De naam Growler komt vermoedelijk van het geluid dat die emmer met deksel maakte wanneer het werd verplaatst: een rammelend geluid met een soort sis door het ontsnappende koolzuur. Dat was het geluid van een ‘growl’ (grom).
Fun fact: het eerste patent waarin het woord ‘growler’ en ‘beer cooler’ voorkomt stamt uit 1901.
Van metalen emmer tot glazen of RVS fles
De metalen emmer is inmiddels geëvolueerd tot een glazen of roestvrij stalen fles. Vooral in Amerika worden ze veel gebruikt om bier bij brouwerijen op te halen. De afstanden daar zijn wat groter dan we hier in Europa gewend zijn. Bovendien is het distributienetwerk voor bier aldaar rampzalig geregeld.
Ook in Nederland heeft deze herbruikbare fles al een tijdje geleden z’n intrede gedaan. Brouwerij Frontaal was de eerste in Nederland die vers getapt bier voor thuis aanbood. Dit was zo’n 5 jaar geleden, in 2,5 liter glazen flessen. Slijterij Little Beershop in Utrecht volgde vrij vlot met een variant van 1 liter plastic flessen. Zelf heb ik inmiddels een mooie verzameling van die flessen staan, die ergens in de hoek staan te verstoffen.
En hoe zit het dan met de Crowler, de blikkenvariant?
Bier dat zo wordt verpakt, gaat snel achteruit in kwaliteit. Dit ligt dan met name aan zuurstof dat in de fles achterblijft. Ondanks het voorspoelen met een gas als CO2 kan er te veel zuurstof in komen. Dit zorgt voor oxidatie, wat een nare kleur en smaak aan het bier geeft.
De innovators van Oskar Blues Brewery uit Amerika (de brouwerij die als eerste craft bier op blik verkocht) bedachten de Crowler. Een blikken variant van de Growler, voor eenmalig gebruik. Hier is de aanwezige hoeveelheid zuurstof in de container lager en het laat totaal geen licht door. Bovendien zijn de blikken een stuk lichter dan de flessen en verdwijnt het probleem van het schoonmaken van de fles - en daarmee vervuiling/contaminatie van je bier. Het enige nadeel is dat het een eenmalige container is, wat het minder duurzaam maakt. Maar zoals ze bij Oskar Blues zeggen: “As long as you are not a jerk, and you recycle it, it will become a can again in about a month.” Een stuk praktischer dus! Zal dit ook de reden zijn waarom zowel Frontaal als Little Beershop inmiddels zijn overgestapt op deze aluminium variant? Ik denk van wel.
Maar hoeveel beter deze verpakking ook is, toch wil je dit bier binnen korte tijd in je glas hebben geschonken. Het bier heeft namelijk al wat zuurstof meegekregen toen het op fust ging, en nu nog een tweede keer toen het in die Crowler werd getapt. Het advies luidt dan ook om het bier binnen 2 weken op te drinken. Vanuit de kroeg of taproom dus direct naar huis, het park of de bottleshare en opentrekken maar! Niet in je bierkelder zetten voor een later tijdstip.
Crowlers zijn de oplossing
Afgelopen 15 maart moest de horeca dicht. Ik kreeg een appje van een goede vriendin en eigenaar van het meest pittoreske café van Arnhem. Zij vroeg mij hoe het zat met het in blik stoppen van bier. ‘Zoals VandeStreek z’n bier af en toe in blikken heeft,’ waren haar exacte woorden. Na wat appjes heen en weer werd het me duidelijk. Het ging niet om dat Luxemburgse bedrijf dat vaak Nederland binnenrijdt om de ketels van brouwerijen in blikjes te legen. Nee, het ging om de fusten van de kroeg, die ze graag geleegd wilde hebben.
Het antwoord: de Crowler. Een tweetal appjes met Frontaal later was het geregeld. De fusten gingen achterin de auto richting Breda, handschoentjes aan en tappen maar. En zo stond ik niet veel later voor mijn favoriete café een drietal zilveren blikken, met een enkele letter erop geschreven, in ontvangst te nemen. Die letter moest mij zeggen welk bier erin zat en gelukkig was dat ook correct.
Ik trok een Nevel Crowler open tijdens hun online rondleiding en een Walhalla Crowler tijdens de online vrijdagmiddagborrel. Hoe de (bier)wereld kan veranderen en innoveren in zo’n korte tijd – what a time to be a Beer Geek!
De helden van de coronacrisis
Hiermee zijn meteen de helden van deze corona-crisis in beeld: brouwerij Frontaal. Want dat pittoreske cafeetje in Arnhem was niet de enige die bij ze aanklopte. Veel cafés en distributeurs kwamen langs met hun fusten om deze te legen in de zilverkleurige 44 cl blikken. Volgens mij zelfs in grote getale, gezien de zilveren blikken opraakten. Opeens zag ik zwarte Crowlers met het ‘beer for thought’ tekstje erop gedrukt voorbij komen: de standaard zwarte Frontaal blikken.
In Rotterdam kon de Bierlijn haar Verdant fusten bij Bier&zO legen in Crowlers. In Nijmegen was café Piet Huisman vrolijk aan het Crowler-tappen (zoals te zien was op een Facebook filmpje). En drankenhandel en importeur Nico Elings kocht een eigen Crowler systeem om hun ingekochte fusten te kunnen legen.
Maar let op: er zijn wel wat aandachtspunten!
Het is natuurlijk allemaal fantastisch, maar hoe kijkt de gemiddelde consument en/of Beer Geek tegen deze innovatie aan? Wat mijzelf opvalt is dat de biergekkies nog iets van opvoeding nodig hebben wat betreft deze verpakking van hun mooie gerstenat. Een paar voorbeelden waarbij ik het ‘mis’ zag gaan.
Import/export bedrijf Interbeer heeft de etiketten in pdf opgevraagd, om ze vervolgens als sticker op de Crowler te plakken. Geweldig, want normaal gesproken zou je het artwork met dit systeem moeten missen. Maar vervolgens zag ik de Crowlers bij de slijterij naast de gewone blikken staan. Zo stonden er blikken van de Amerikaanse brouwerij Drekker naast Crowlers van diezelfde brouwerij. En vanwege dat gave etiket op die Crowler is niet meer te onderscheiden welk blik wat is. Toevallig kon ik het zelf achterhalen, omdat het ene label kleiner was dan de andere, maar je moet wel een enorme nerd zijn wil je dat verschil kunnen vinden.
En zo zag ik tot mijn verbazing dat meerdere Crowlers gewoon in de schappen staan, naast de gewone blikken craftbeer. Mijns inziens hoort het in de koelkast te staan.
Op veel Crowlers ontbreekt een datum wanneer het in dat blik is gegaan en, nog belangrijker, voor wanneer het opgedronken moet zijn. Op Beer Geeks postte iemand heel blij dat ie supervers bier dronk, gezien de recente datum op het blik. Hij had niet door dat dat bier niet per se supervers hoeft te zijn, maar dat het de datum was waarop dat bier in dat blik was gegaan vanuit een fust.
The Crowler is here to stay
Laten we het houden op kinderziektes van deze mooie, nieuwe ontwikkeling in Nederland. En accepteren dat we soms nog een beetje moeten opvoeden en bijsturen. Laten we vooral met z’n allen vanaf nu afspreken dat we op die Crowler zetten dat het een Crowler is en dat we de datum waarop het in blik is gegaan niet vergeten. En laten we vooral ook de datum voor wanneer het opgedronken moet worden op het blik zetten. Als laatste dan een oproep aan slijterijen en webshops die ze verkopen: geef aan wat men koopt en geef ze advies mee, daar wordt iedereen beter van. Want één ding is zeker: the Crowler is here to stay!
