Friese brouwer ziet de toekomst zonnig in

Op de Willemskade in Harlingen wordt zeewaardig bier gebrouwen door ‘havenbrouwerij’ Het Brouwdok. Eigenaar en brouwer Gerard Ypenga vestigde zich hier in 2018 als een waar pionier. Hij was de eerste ondernemer in het voormalig havengebied gelegen buiten de dijk in de Friese stad. Buitendijks; het woord wordt vaak gebruikt in de uitingen van de brouwerij. Praktisch in de Waddenzee dus en daardoor met recht een unieke locatie. Het zijn ook de eindeloze mogelijkheden en ongekende ruimte bij deze thuisbasis die zorgen voor een positieve blik naar de toekomst. En het ‘mienskipgefoel’ niet te vergeten.

Het nautische karakter van Het Brouwdok komt niet uit de lucht vallen. Ypenga is als tiener opgeleid als maritiem officier en rondde daarna ook de hogere zeevaartschool met succes af. Toch kiest hij, vanwege het sociale leven, voor een baan op het vasteland. Na een avontuur in Amsterdam keert hij enkele jaren geleden terug naar Friesland om zijn droom te verwezenlijken; een eigen brouwerij starten. Dat doet hij met succes en ondertussen draait Het Brouwdok al meer dan twee jaar en is de naam stevig gevestigd in ‘Nederland craftbierland’. De redactie van Holland Craft Beer is vooral benieuwd hoe het Ypenga vergaat in deze roerige tijden.

Proeflokaal met zeeën van ruimte

“Het is nog druk en mijn brouwplanning staat voorlopig nog vol met eigen bieren en huurbrouwers. Al droogt het na november wel hard op. We moeten de komende maanden zien uit te zingen, maar dat komt goed,” zegt Ypenga optimistisch. Hij moet het normaal gesproken hebben van drie ‘verdienmodellen’: de verkoop van zijn bieren aan de horeca, het verhuren van ketelcapaciteit aan huurbrouwers, maar de belangrijkste is het proeflokaal oftewel Het Proefdok. 


In principe zijn ze alle drie weggevallen, maar toch ziet de Fries de toekomst zonnig in. Hij put hoop uit een geweldige zomer: “Vanaf juni was het gekkenhuis hier op de Willemskade. We hebben een topzomer beleefd.”
Hij vervolgt: “Ik zie de toekomst best positief in, echt waar. Voor de duidelijkheid; de situatie omtrent het virus baart me best zorgen. Daar zullen we de komende jaren nog wel last van houden.” 

Minder hard getroffen door beperkingen van 1,5 meter-samenleving

De locatie van Het Brouwdok, aan de Waddenzee, is de meest voorname reden van de positiviteit van Ypenga. Op het Willemshaven-terrein heeft het proeflokaal van de brouwerij zeeën van ruimte, waardoor het minder hard getroffen wordt door de beperkingen van de 1,5 meter-samenleving. “We zitten prachtig aan zee en we hebben een gigantisch terras; we kunnen de hele kade volzetten met tafels en stoelen. Dat hebben we afgelopen zomer dan ook gedaan. We draaiden de beste periode sinds we open zijn,” zegt de Fries enthousiast. 

Meer gasten bij het proeflokaal in Harlingen betekent automatisch meer liefhebbers bij wie Ypenga’s bieren bekend zijn. De ervaring van het genieten van een bier op de unieke locatie van de brouwerij, daar kan geen reclamecampagne tegenop, stelt hij. “Marketingtechnisch zie ik ook dat deze drukke zomer zijn werk heeft gedaan. Steeds meer mensen weten door hun vakantie in Harlingen van onze brouwerij, onze bijzondere plek en de mooie bieren die we brouwen. Die ervaring vertellen ze weer door; mond-op-mond-reclame werkt echt het allerbeste.”

Toekomstbestendig door grote vloeroppervlakte

Ypenga heeft nog een reden om optimistisch te zijn over de toekomst, al moet hij daar wel zelf voor zorgen. De binnenruimte van het proeflokaal telt nu al zo’n 140 vierkante meters, en dat wil de ondernemer zo snel mogelijk verdubbelen door een verdiepingsvloer aan te brengen in de voormalige havenloods. “Door die vloeroppervlakte erbij te spijkeren zijn we toekomstbestendig, want we zullen voorlopig nog rekening moeten houden met 1,5 meter afstand. Hierdoor kunnen we binnen veel meer gasten ontvangen,” legt hij uit. 

Het geeft zijn proeflokaal letterlijk, maar ook figuurlijk een extra dimensie. Het uitzicht op de nieuwe verdieping moet namelijk fantastisch zijn. “Op de verdieping hebben onze gasten, met een goed bier op tafel, de allermooiste vergezichten over het wad en aan het eind van de dag kunnen ze genieten van een prachtige zonsondergang,” beschrijft Ypenga. De brouwer beweert zelfs dat zijn proeflokaal straks, qua oppervlak, misschien wel de grootste horecazaak van het Noorden is. Hij is er echter snel bij om die uitspraak, met enig gegrinnik, te nuanceren: “Nou, in ieder geval van de brouwerijen met een proeflokaal dan.” 


Foto: Ypenga in zijn proeflokaal, in het begin van 2020. Ondertussen is het interieur verder verbouwd.

Elkaar helpen; het zit in het Friese DNA

De verbouwing staat nu gepland voor februari, een rustige tijd voor het proeflokaal. De ondernemer had het dolgraag naar voren geschoven, omdat zijn horecazaak nu voor de tweede keer dit jaar op slot zit. “We zijn nu toch dicht, dit is eigenlijk dé tijd om te klussen. Maar bouwbedrijven zijn druk genoeg, dus we zijn niet ineens aan de beurt natuurlijk.” Ypenga moet nog even geduld hebben en steekt ondertussen zijn tijd in de brouwerij en de creatieve initiatieven die tekenend zijn voor deze tijd. Ook Het Brouwdok roept zijn klanten op de brouwerij te steunen, onder meer met een webshop-actie die spitsvondig de naam Kratfunding kreeg. 

De brouwerij valt juist op omdat die zich daarnaast ogenschijnlijk onvermoeibaar blijft inzetten voor anderen. ‘Hart foar horeca’, een bierpakket van Friese brouwers, waarvan de opbrengst naar een horecazaak naar keuze gaat, en ‘Red de Vloot’, een door Het Brouwdok gebrouwen bier ter ondersteuning van de Harlinger bruine vloot, zijn daar twee voorbeelden van. Elkaar helpen; het zit sowieso in het Friese DNA zegt Ypenga. “Toen wij in maart dicht moesten zijn we direct verder gegaan met klussen in het proeflokaal. De verf die we nodig hadden kreeg ik voor minder dan de inkoopprijs bij de lokale verfwinkel en het steigermateriaal van een verhuurder hier in Harlingen hebben we drie maanden gebruikt omdat zij het toch niet nodig hadden. Dan zeggen ze hier: Seun, ik snap dat je het moeilijk hebt. We helpen je.”

‘Mienskipsgefoel’ dekt de lading het best

Ypenga wil daarmee aangeven hoe het gesteld is met het gemeenschapsgevoel in zijn Harlingen. Het schitterende Friese woord ‘mienskipsgefoel’ dekt de lading het best denkt hij. Een accurate Nederlands vertaling is er niet, maar Mark Rutte doet met de term participatiemaatschappij een dappere poging. “Mensen zijn bereid elkaar te helpen in deze roerige tijden, ze komen echt voor elkaar op,” zegt de brouwer. 

Daar draagt hij zelf dus ook graag een steentje aan bij. “Toen ik hoorde over de zorgen van de bruine vloot, die vanwege corona niet meer varen en daardoor geen inkomsten meer heeft, dacht ik ‘nu is het mijn beurt om te helpen’.” Het Brouwdok brouwde vervolgens een mooi Blond bier met bijpassend etiket en zette zesduizend flessen op een pallet voor het initiatief om te verkopen. “Gratis en voor niets. Alle winst voor de organisatie.”

Investeren in crisistijd

De brouwer geeft tevens aan dat elkaar helpen noodzakelijk is met het oog op de toekomst. De ‘Bruine Vloot’, zeilschepen die dagelijks rondvaarten op het wad verzorgen in het hoogseizoen, zorgt straks weer voor extra toerisme en dus klandizie bij het proeflokaal. De Friese horeca is de plek waar de bieren van Het Brouwdok weer te koop zullen zijn zodra ze open mogen. “Niet alleen naar jezelf kijken. We hebben elkaar straks allemaal weer nodig,” legt Ypenga uit.

Het lijkt het devies van de brouwer; de blik naar de toekomst en niet te veel achterom kijken. De geplande verbouwing en elkaar door de crisis trekken zijn niet de enige voorbeelden. De Friese brouwer vertelt ook over investeringen die hij onlangs gedaan heeft en die hij komend jaar gaat doen om de brouwcapaciteit te vergroten. Afgelopen jaar heeft de brouwerij er al twee vergistingstanks bij gekregen en daar komen in 2021 nog eens twee tanks bij. Met als doel zelf nog meer verschillende smaken te kunnen brouwen en daarnaast huurbrouwers beter te faciliteren. “Als je in crisistijden toch kan doorgaan met investeren, dan doe je het goed. Hier komen we nog sterker uit,” concludeert hij strijdlustig.